Neighbors (2014)

Οι Ανυπόφοροι Γείτονες θα μπορούσαν να είναι ένα μικρό αριστούργημα ανέμελης και ανόθευτης υπερβολής. Μια ιστορία ανθρώπων που έζησαν την τρίτη δεκαετία της ζωής τους στα άκρα και έχουν μάθει να τα διαχειρίζονται με επιτυχία, χωρίς να δίνουνε δεκάρα για τις συνέπειες και το χάος που μπορεί να προκαλούν γύρω τους. Μια ιστορία ανθρώπων που έχουν μάθει πώς είναι να κάνεις περισσότερη φασαρία από αυτό που σου αναλογεί, να μη φοβάσαι για τίποτα, και να κοιμάσαι μαζί με όλους σου τους φίλους όταν ο ήλιος πια ανατέλλει (η αξία ήταν και θα είναι πάντα ανεκτίμητη). Οι Ανυπόφοροι Γείτονες θα μπορούσαν επίσης να είναι μια ταινία για την νοσταλγία της ανευθυνότητας, που φεύγει από κοντά σου όταν οι πραγματικές υποχρεώσεις της ενηλικίωσης σου χτυπάνε τη πόρτα. Μια ταινία για την συνειδητοποίηση ότι σε αυτή τη ζωή λίγα πράγματα θα έπρεπε να κρατάνε για πάντα και σε αυτά τα λίγα οφείλεις να επενδύσεις, αφήνοντας τις παροδικές απειθαρχίες να γίνουν μια ευχάριστη ανάμνηση που δεν θα ξεχάσεις ποτέ.

Οι Ανυπόφοροι Γείτονες θα μπορούσε να είναι μια ταινία για όλα τα παραπάνω. Αντ’αυτού ο Stoller μοιάζει να χρησιμοποιεί ένα καλά κρυμμένο δίχτυ ασφαλείας, δειλιάζοντας να αγγίξει τόσο την αδάμαστη αυθάδεια της ανέμελης πλευράς (που χαρακτήριζε το ‘Get Him to the Greek’), όσο και την οικογενειακή υποχρέωση που γεννά η αποδοχή της ψυχικής ενηλικίωσης (που διέθετε το ‘Forgetting Sarah Marshall’). Αυτό που καταφέρνει είναι να χρησιμοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τους Rogen, Efron και Byrne για να κατασκευάσει μια συμμαζεμένη κωμωδία, φαρσικών, λεκτικών και σεξουαλικών καταστάσεων, η οποία σε σημεία είναι εμπνευσμένη, αρνείται όμως να μετατραπεί σε μια αδάμαστη, επικίνδυνη και φυσικά ανυπόφορη ταινία για τους περισσότερο συντηρητικούς. Επιπλέον, αδυνατεί να προσεγγίσει με επιτυχία την απόσταση ανάμεσα στις ηλικίες, με το τελικό αποτέλεσμα να μην έχει σαφή χαρακτήρα, αδυνατώντας έτσι να μετατραπεί σε ένα εξαγριωμένο ολοκαύτωμα αγνής διασκέδασης. Μην παρεξηγηθώ όμως ,η διασκέδαση υπάρχει διάχυτη. Απλώς μοιάζει να είναι εξημερωμένη.

Chris Zafeiriadis

Beetlejuice (1988)

Ο κόσμος φαίνεται να αγαπάει τον ‘Σκαθαροζούμη’ ακόμα κι αν δεν τον καταλαβαίνει πλήρως. Μια ταινία που διαχειρίζεται το σκοτάδι και το παίζει με άνεση στα δάχτυλα, σε μια ύστατη προσπάθεια αναζήτησης της γαλήνης στην επιθανάτια ζωή. Ίσως γιατί ακόμα και οι νεκροί έχουν ανάγκη να γαληνέψουν, αφού έτσι κι αλλιώς έχουν αφήσει τις έγνοιες του επίγειου βίου να τυραννάνε τους υπολοίπους από εμάς που μείναμε πίσω. Όμως, ακόμα κι αν η ίδια η ιστορία μοιάζει πνιγμένη σε μια αβάσταχτη ελαφρότητα, ο “Σκαθαροζούμης” δεν είναι μια ταινία που μπορείς να χαρακτηρίσεις ως μια ασήμαντη προσθήκη στις επιπολαιότητες της κινηματογραφικής καθημερινότητας. Είναι το ύφος της ταινίας τέτοιο που σε μαγνητίζει, είναι η σπιρτάδα στα βλέμματα και τους διαλόγους των πρωταγωνιστών και, τέλος, η ασταμάτητη ενέργεια που εξαπολύει η σκηνοθεσία ενός εμπνευσμένου 30άχρονου νεαρού, έτοιμου να κατακτήσει το σκοτάδι και τη συμπάθεια όσων λατρεύουν τέτοιου είδους, μακάβρια παραμύθια.

Η ταινία του Burton ξεκινάει με τον αναπάντεχο θάνατο ενός συμπαθητικού νιόπαντρου ζευγαριού (Alec Baldwin και Geena Davis για να τους θαυμάζεις) και στη συνέχεια περνάει στον πνευματικό εγκλωβισμό τους σε ένα σπίτι φυλακή. Εγκλωβισμό που, η αλήθεια είναι, δεν γνωρίζεις ακριβώς γιατί συμβαίνει, διακατέχεται όμως από μια παραμυθένια αποδοχή, παρά τα ερωτήματα και τις απορίες που συνεπάγεται μια τέτοια «πραγματικότητα». Εντούτοις, ο Burton δεν αναλώνει τον χρόνο του σε απαντήσεις που έτσι κι αλλιώς δεν είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε, αλλά ποτίζει την ιστορία με το αστείρευτο χιούμορ του και μερικές πένθιμες λεπτομέρειες της ανεξάντλητης φαντασίας του (τις οποίες θα αναπτύξει στο μέλλον σε ταινίες όπως τον Ακέφαλο Καβαλάρη και τη Νεκρή Νύφη), για να καταλήξει σε μια υπερφυσική συνεύρεση δαιμονίων, θνητών και αλλόκοτων πνευμάτων, έτοιμων να σου κλέψουν την καρδιά χωρίς να το καταλάβεις.

Ένα από αυτά τα πνεύματα είναι και ο Σκαθαροζούμης του τίτλου, με έναν Michael Keaton να βρίσκεται σε έκσταση. Μεθυσμένος από τις αναθυμιάσεις της μετά θάνατον ζωής, ο αδιάντροπος αυτός ταραξίας, αυτοαποκαλείται βιο-εξορκιστής του υπερφυσικού, μια έννοια απολαυστική ακόμα κι αν δεν είσαι σε θέση να καταλάβεις ακριβώς τι μπορεί να σημαίνει. Η επίδραση αυτού του χαρακτήρα σε ζωντανούς, νεκρούς και ανυποψίαστους παρατηρητές είναι τέτοια που, παρά τα 17 λεπτά που εμφανίζεται στην οθόνη, αρκεί για να χαρακτηρίσει ολόκληρη την ταινία ως ένα όργιο επιθανάτιων πράξεων (σε στιγμές χωρίς συνοχή), μια grotesque ειρωνεία για το θάνατο και την αυθάδη διακωμώδηση των συνεπειών του.

Ο Burton αποδεικνύει, φυσικά, ότι ξέρει να διευθύνει τις λεπτομέρειες της σουρεαλιστικής αυτής ιστορίας, ξέρει πώς να χρησιμοποιήσει το μαύρο του θανάτου προς όφελος της ευαρέσκειας του θεατή, κατασκευάζοντας μια από τις πιο αναγνωρίσιμες κωμωδίες τρόμου στην ιστορία του πρόσφατου σινεμά. Μια κωμωδία γοτθικών χαρακτηριστικών και ανέμελων δαιμονισμών, η οποία ξορκίζει τη σοβαροφάνεια και σου επιτρέπει να την απολαύσεις χωρίς να χρειάζεται να την αναλύσεις έως τα αποσυνθεμένα χαρακτηριστικά της. Μπορείς απλά να διαβάσεις το εγχειρίδιο για τους πρόσφατα αποθανόντες και να βυθιστείς σε ένα κόσμο όπου ο ίδιος ο Σκαθαροζούμης θα σου κρατήσει συντροφιά, διασκεδάζοντας με υπερβάλλοντα ζήλο τις πιο ανέμελες στιγμές σου.

Chris Zafeiriadis

Vincent (1982)

Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν εμμονές. Τους θαυμάζω όταν έχουν τα κότσια να το αποδεχτούν, όταν αναγνωρίζουν αυτή τους την αδυναμία και την διαχειρίζονται προς όφελός τους. Τους θαυμάζω γιατί μέσα στο πείσμα και την αθωότητά τους έχουν το σθένος να δαμάσουν το δέος και να εκτεθούν χωρίς ντροπή, δημιουργώντας μικρά αριστουργήματα τα όποια στη συνέχεια αφήνουν ελεύθερα εκεί έξω, να περιφέρονται με όλες τις αγάπες που τους έχουν χαρίσει. Κι αυτά, έτσι μικρά και χαριτωμένα όπως είναι, περιμένουν από εμάς να τα ανακαλύψουμε. Περιμένουν την κατάλληλη στιγμή να έρθουνε κοντά και να μας κάνουν χίλια κομμάτια, αγγίζοντας με έναν υπέροχο και ακραιφνή τρόπο τις στιγμές της πιο προσωπικής μας ευαισθησίας.

Η πιο διάσημη μικρού μήκους ταινία του Burton είναι ταυτόχρονα και μια σκοτεινή ελεγεία επάνω στην ονειροπόληση της ψυχής. Ένα μαυρόασπρο animation γοτθικής τέχνης που μέσα σε μόλις έξι λεπτά καταφέρνει και σκιαγραφεί όλες τις αγάπες του νεαρού τότε σκηνοθέτη, καμουφλαρισμένες με τη μοναχική επιθυμία ενός μικρού αγοριού. Η μακάβρια ποίηση του Poe, το σκοτάδι ενός σχεδόν παράφρονος νου και ο τρόμος μιας περιρρέουσας νεκρικής εμμονής συνθέτουν το πορτραίτο του μικρού Vincent, ο οποίος ονειρεύεται παθιασμένα να έρθει κοντά στη μεγαλοπρέπεια της μορφής του αγαπημένου του Vincent Price. Το αποτέλεσμα είναι μια από τις ομορφότερες ιστορίες του «μικρού» σινεμά την οποία αφηγείται μια τιτάνια φωνή, που αν την ακούσεις μέσα στη σιωπή της νύχτας, δεν θα την ξεχάσεις ποτέ ξανά…

Chris Zafeiriadis

2014 - A Year in Music Extreme

Το 2014 θα το θυμάμαι  ως μια υπέροχη χρονιά για την αγαπημένη μου μουσική. Αυτό μόνο αρκεί. Η παρακάτω σειρά δεν είναι τυχαία. Καλή ακρόαση.

      1.       Pallbearer - Foundations Of Burden

      2.       Dead Congregation - Promulgation of the Fall

      3.       Castle - Under Siege

      4.       Hideous Divinity - Cobra Verde

      5.       Anguish – Mountain

      6.       Teitanblood – Death

      7.       Primordial - Where Greater Men Have Fallen

      8.       Beneath - The Barren Throne

      9.       Unsilence - A Fire On The Sea

     10.   Autopsy - Tourniquets Hacksaws and Graves

     11.   13th Moon - Abhorrence of Light

     12.   Triptykon - Melana Chasmata

     13.   Ripper - Raising The Corpse

     14.   Electric Citizen – Sateen

     15.   Gorgasm - Destined To Violate

     16.   Serpent Warning – Serpent Warning

     17.   Torrens Conscientium - All Alone With The Thoughts

     18.   Ambush – Firestorm

     19.   Isole - The Calm Hunter

     20.   Capilla Ardiente - Bravery, Truth And The Endless Darkness

     21.   Insomnium - Shadows of the Dying Sun

     22.   Profetus - As All Seasons Die

     23.   Incantation - Dirges of Elysium

     24.   Archspire - The Lucid Collective

     25.   Black Magic - Wizard's Spell  

     26.   Below – Across the Dark River

     27.   Necroholocaust - Holocaustic Goat Metal

     28.   Solstafir – Otta

     29.   Soreption - Engineering the Void

     30.   Beyond Creation - Earthborn Evolution

Seeking a Friend for the End of the World (2012)

Ο κόσμος μια μέρα θα τελειώσει και μαζί του θα τελειώσουμε κι εμείς. Αυτό δεν είναι κάποιο σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά μια πραγματικότητα η οποία ξεδιπλώνεται στην ταινία της Lorene Scafaria, όταν ένας αστεροειδής κατευθύνεται με μανία προς τον πλανήτη Γη και το ανθρώπινο είδος μοιάζει ανίκανο να αντιδράσει. Κάπως έτσι ο πολιτισμός που θεωρούσαμε δεδομένος φτάνει στο τέλος του, με τις τελευταίες μέρες να αποκτούν μια καινούρια ιδιαίτερη σημασία. Αν όμως κάτι είναι χειρότερο από το τέλος, αυτό είναι να ξέρεις ότι έρχεται χωρίς να μπορείς να κάνεις τίποτα για να το αποτρέψεις. Αυτή είναι η πρώτη και πιο τρομακτική αλήθεια που πρέπει να αντιμετωπίσεις.

Το ‘Seeking a Friend for the End of the World’ δεν είναι μια ταινία καταστροφικής απειλής που προκαλεί τον πανικό. Είναι μια ταινία που, όπως προδίδει ο τίτλος της, αναζητά ένα τελευταίο νόημα, όχι της ίδιας της ζωής, αλλά το νόημα της ζωής που απομένει για να ζήσεις. Κάπως έτσι, οι άνθρωποι αναθεωρούν τα όσα μέχρι τώρα πίστευαν ότι αξίζουν τον χρόνο τους και παλεύουν για να ολοκληρώσουν τις ψυχικές τους εκκρεμότητες, προτού χαθεί για πάντα και η τελευταία ευκαιρία που τους δίνεται. Μέσα στην όλη αναθεώρηση, κάποιοι περνούν το χρόνο τους με τους αγαπημένους τους, άλλοι διασκεδάζουν ελεύθερα σαν να μην υπάρχει αύριο (αφού έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να υπάρξει), ενώ κάποιοι άλλοι συνεχίζουν τη ζωή τους όπως και πριν, ελπίζοντας ότι όλα είναι ένα κακόγουστο αστείο που σύντομα θα αποκαλυφθεί. Ανάμεσα σε όλους αυτούς, υπάρχουν κι εκείνοι που αναζητούν κάτι που θα τους δώσει το νόημα που έλειπε από την μέχρι τώρα ζωή τους.

Σε αυτό τον λίγο χρόνο που απομένει η ζωή παίζει το τελευταίο της παιχνίδι και φέρνει απρόσμενα κοντά δύο ανθρώπους, φαινομενικά και ουσιαστικά αταίριαστους, που υπό κανονικές συνθήκες, αν τύχαινε να συναντηθούν δεν θα αντάλλαζαν ούτε τα βλέμματά τους. Ο Dodge και η Penny είναι γείτονες για χρόνια, αλλά ποτέ δεν ένιωσαν την ανάγκη να εισέρθουν ο ένας στη ζωή του άλλου. Όμως, όταν το τέλος του κόσμου πλησιάζει, σου δίνει τη δυνατότητα να αναλογιστείς και να ζυγίσεις τη μέχρι τώρα ζωή σου και σε αυτό το ζύγι βασίζεται αρκετά η σκηνοθέτις. Έχοντας τα κότσια να χωνέψεις τον Αρμαγεδδών που πλησιάζει, ίσως βρεις και τη δύναμη για μια τελευταία πράξη αναζήτησης κάτι ουσιαστικότερου του μέχρι τώρα επιπόλαιου. Άλλωστε σε τέτοιες περιπτώσεις (ακόμα κι αν η ανθρωπότητα δεν τις έχει συναντήσει ακόμα), δεν έχεις την πολυτέλεια να μετανιώσεις γι’ αυτά που έχεις κάνει αλλά για όσα δεν έχεις προλάβει να κάνεις, κι αυτό μάλλον πονάει ακόμα περισσότερο. Έτσι ο Dodge (ο Steve Carell στη χειρότερη και πιο ανέμπνευστη στιγμή της καριέρας του) αποφασίζει να ξεκινήσει την αναζήτηση μιας χαμένης αγάπης, ενώ η Penny (με την Keira Knightley να πείθει) τον ακολουθεί, ικανοποιώντας την ανάγκη ενός ρομαντικού οδοιπορικού.

Αυτός ο ρομαντισμός μοιάζει να είναι και η κινητήριος δύναμη αυτού του οδοιπορικού και ,κατ’ επέκταση, ολόκληρης της ταινίας. Η προσέγγιση της Scafaria δεν είναι Μελαγχολική (Trier) αλλά πλησιάζει περισσότερο σε αυτή της Τελευταίας Νύχτας (McKellart), με μια σχεδόν απαλή γαλήνη να κυριεύει τους δύο κεντρικούς χαρακτήρες στις περισσότερες στιγμές τους. Γαλήνη που δεν προσθέτει αληθοφάνεια, αντίθετα μετατρέπει την ιστορία σε μια γλυκόπικρη, σχεδόν αισιόδοξη προσπάθεια αντιμετώπισης της αλήθειας, παρά την αναπόφευκτη καταστροφή που έπεται. Και μπορεί αυτή να μην ήταν η ταινία που θα επέλεγες να δεις αν ερχόταν το τέλος του κόσμου, μπορεί η Scafaria να αφηγείται την ιστορία της με περισσότερη ανισότητα παρά με ισορροπία, όμως λίγο πριν το φινάλε θα νιώσεις αυτούς τους δύο ανθρώπους κοντά σου. Θα αισθανθείς τη νηνεμία που κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα, ακριβώς δίπλα στην αγωνία που εκπέμπουν τα τελευταία λεπτά, προτού ξεσπάσει ο αναπόφευκτος όλεθρος και βυθιστεί η ανθρωπότητα σε μια απύθμενη ανυπαρξία. 

Chris Zafeiriadis