Vicky Cristina Barcelona (2008)

Η Vicky, η Cristina, ο Juan Antonio και η Maria Elena, σε ένα ερωτικό τρίγωνο, τετράγωνο (πεντάγωνο αν λάβεις υπ’ όψιν και την υπέροχη Βαρκελώνη), όπου ο καθένας προσπαθεί να συνειδητοποιήσει με ποιον είναι ερωτευμένος, ενώ ταυτόχρονα μπλέκουν τα μπούτια τους με τρόπο τόσο παρορμητικό, όσο και (ελάχιστα) εκκεντρικό.

Κωμική τραγωδία (ή και τραγική κωμωδία) καταστασιακών υπό-σχέσεων, ένοχων προβληματισμών και διάχυτου ερωτισμού (που πηγάζουν απ’ όλα τα παραπάνω) είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της απίθανης ταινίας που σκάρωσε ο Woody Allen για το 2008. Μη μπορώντας να απεγκλωβίσει τον ταλαιπωρημένο εαυτό του από την ανεμελιά των τελευταίων χρόνων, έπαιξε και κέρδισε στα σημεία, χρησιμοποιώντας σαν όπλο καθαρά και μόνο την αστείρευτη ευφυία του.

Έχοντας για ακόμα μια φορά (και αυτή περισσότερο από ποτέ) ηθοποιούς κράχτες, (Bardem, Cruz, Johansson) καταπιάνεται με ένα περιπαιχτικό σενάριο το οποίο μας αφορά όλους, διότι όλοι μας ζήσαμε, ζούμε ή θα θέλαμε να ζήσουμε κάποια στιγμή μια ερωτική ιστορία σαν και τούτη, σε οποιαδήποτε μορφή της, με οποιοδήποτε κόστος, βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο. Οπότε και η ταύτιση του ανυποψίαστου θεατή με κάποιον από τους χαρακτήρες καθίσταται από αναπόφευκτη έως απόλυτη, αποτέλεσμα της οποίας είναι τα διάφορα σιγομουρμουρίσματα μέσα στην σκοτεινή αίθουσα, τα οποία, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, μεταμορφώνονται σε αέναες συζητήσεις μετά την προβολή.

Αυτό έιναι και το μεγάλο όπλο που χρησιμοποιεί εδώ ο Woody Allen. Δεν είναι τόσο το ότι εκθέτει τον εαυτό του με αυτό το όμορφο έργο, αλλά το ότι εκθέτει τον ίδιο τον θεατή. Εκθέτει τα πάθη του, τις αδυναμίες του, τις ανασφάλειές του, τις προσδοκίες και τους φόβους που πολλές φορές ενυπάρχουν μέσα μας, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνουμε εκείνη την στιγμή που συμβαίνει. Ειρωνική και (αυτο)σαρκαστική, αλλά παράλληλα αστεία και ειλικρινής, η ταινία καταφέρνει και μιλάει για/σε όλους μας, για όλα όσα μας αρέσει να μιλάμε.

Ωστόσο, καμία σύγκριση με περασμένες δεκαετίες δεν είναι εφικτή, διότι όλα εξελίσσονται σε αυτό τον κόσμο και όλα ίδια μένουν. Όπως οι σχέσεις των ανθρώπων, που μπορεί να αλλάζουν πρόσωπα και σκηνικά, παραμένουν όμως ένας καλά δομημένος γρίφος τον οποίο όσες γενιές και να περάσουν, λύση δεν πρόκειται να βρεθεί. Οπότε και να συγκρίνεις με τις φαινομενικά όμοιες αλλά με διαφορετική προσέγγιση καταστάσεις κάνοντας ανούσιους συσχετισμούς, δεν οδηγεί πουθενά. Στο ίδιο τέλμα που έφτασες εσύ προσπαθώντας ακόμα και σήμερα με πιο ώριμο (?) μυαλό να καταλάβεις τον εαυτό σου και τους (πολλούς) γύρω σου, στο ίδιο τέλμα θα σε οδηγήσουν και οι περαιτέρω σκέψεις για το εν λόγω film.

Above self-preservation for sure

Chris “Skinny legs and all” Zafeiriadis

P.S.: Γοητευτικός εραστής ο ένας, ακαταμάχητη Αφροδίτη η δεύτερη, ανισόρροπα τέλεια η τρίτη. Αψεγάδιαστοι όλοι τους.

The Wrestler (2008)

Δραματοποιημένη απεικόνιση της ζωής ενός παλαίμαχου “αθλητή” του «κατς», ο οποίος με την πάροδο των χρόνων εγκλωβίστηκε σε αυτό που ήξερε να κάνει καλύτερα και τώρα προσπαθεί να κερδίσει όλα αυτά που έχασε χωρίς να το καταλάβει.

Είχε έρθει η ώρα, όχι για τον ίδιο τον Aronofsky, αλλά για τους φανατικούς aronofsk-ικούς να πάρουν το αίμα τους πίσω. Το κρατούσαν μανιάτικο όταν δύο χρόνια πριν, κάποιοι (εγχώριοι κυρίως) έτρεξαν να αποδοκιμάσουν, θάβοντας το The Fountain, ανίκανοι να αντιληφθούν το μεγαλείο τόσο του δημιουργού όσο και της ίδιας της ταινίας. Η καρδιά μου πάγωσε πριν ακόμα πέσουν τα πρώτα καρέ του «Παλαιστή», στο άκουσμα μιας και μόνο νότας από το so called ντεμπούτο ενός εκ των χαρισματικότερων ανθρώπων της εποχής μας.

Και μετά τι? Σε καμία περίπτωση σιωπή, ακριβώς το αντίθετο μάλιστα. Οι ήχοι των Quiet Riot σε πιάνουν από το σβέρκο και σε πετάνε με τα μούτρα μέσα στο ρινγκ. Εκεί που όποιος αγωνίζεται σπάνια βγαίνει “in one piece”, εκεί που βασιλεύουν τα κλωτσομπουνίδια, ο ιδρώτας, το αίμα, εκεί που δεν υπάρχουν κανόνες αλλά το πρώτο ρόλο έχει το θέαμα. Καθαρό και αγνό. Ο Randy Robinson, γνωστός και ως «Το Κριάρι», είναι βασιλιάς. Βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας του, είναι ο καλύτερος σε αυτό που κάνει και ο κόσμος τον λατρεύει. Μέχρι και πλαστικές φιγούρες κυκλοφορούνε με την φάτσα του. Εικόνες τις δεκαετίας του 80 οι οποίες πέρασαν μια για πάντα.

Σήμερα, η ίδια φιγούρα στέκει πιο μόνη από ποτέ. Το κορμί του έχει αλλάξει. Είναι γεμάτο ουλές, μώλωπες, ζει παρέα με τις βιταμίνες και τα στεροειδή. «Αn old, broken down piece of meat» όπως ο ίδιος αποκαλεί τον εαυτό του. Οι μέρες της δόξας έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Ο ίδιος άνθρωπος «παλεύει» καθημερινά για το «μεροκάματο» προσπαθώντας παράλληλα να (συμ)μαζέψει τα συντρίμμια της ζωής του. Τα συντρίμμια που ο ίδιος δημιούργησε με την αλαζονεία του, τον εγωισμό του και την έπαρση που τον είχε καταλάβει τις μέρες της δόξας του. Πρόδωσε ακόμα και την μία και μοναδική του κόρη. Σκότωσε (όμως) την περηφάνια του και τώρα τρωει τα σκατά του, σε έναν κόσμο που ποτέ δεν του χαρίστηκε αλλά τον αγάπησε γι’ αυτό που έκανε, γι’ αυτό που ήταν, ένας παλαιστής.

Μοναδικός άνθρωπος που μοιάζει να τον καταλαβαίνει σήμερα, η “Cassidy”. Μια ξεπερασμένη stripper η οποία κουβαλάει τους δικούς της σταυρούς, έχει τους δικούς της δαίμονες να την καταδιώκουν. Ενσαρκωμένη από μια Marisa Tomei σε έναν ρόλο τον οποίο τελευταία μοιάζει να τον γνωρίζει αρκετά καλά.

Ο «Εl Marielito» γίνεται «Randy». Ο εκπληκτικός Mickey Rourke μοιάζει να ταυτίζεται σε ανησυχητικό βαθμό με τον χαρακτήρα (και καλά κάνει), δίνοντας απ’ ότι φαίνεται την πιο σημαντική ερμηνεία της ζωής του και υπενθυμίζοντας (σε όλους μας) το τεράστιο ταλέντο του. Εξωτερικεύει συναισθηματική ένταση χρόνων και διεκδικεί αυτά που ο ίδιος μοιάζει να στέρησε από τον εαυτό του. Μπορεί να χάνει το χρυσό αγαλματίδιο αλλά who cares. Το παιχνίδι των εντυπώσεων το έχει χαλαρά δικό του, επισκιάζοντας οποιαδήποτε άλλη φετινή ερμηνεία.

Η κάμερα τον ακολουθεί παντού, κολλημένη επάνω του. Γίνεσαι ένα με τον Randy, νιώθεις την κάθε ανάσα του, αισθάνεσαι τα χτυπήματα στο κορμί του, ιδρώνεις μαζί του, λυπάσαι μαζί του, δακρύζεις μαζί του.

Ωστόσο, τον πιο σημαντικό αγώνα της ζωής του ο Randy θα τον δώσει εκτός ρινγκ. Δεν θα χάσει άλλο χρόνο μοιρολατρικά. Θα παλέψει, αυτή την φορά για να κερδίσει την χαμένη του αξιοπρέπεια. Χτυπάει τους ματωμένους του αγκώνες και είναι έτοιμος να ξεχυθεί ξανά. O «Παλαιστής» είναι εδώ για όλους εμάς. Έχει μάθει να εξιτάρει τα πλήθη, να αναστατώνει τις καρδιές των ανθρώπων, να ικανοποιεί και τα πιο άγρια ένστικτα. Αν δεν αντέχεις τις δύσκολες καταστάσεις μείνε μακριά γιατί θα πονέσεις. Δεν θα ματώσεις, αλλά θα πονέσεις πολύ. Το καμπανάκι χτύπησε, ο αγώνας έχει ήδη ξεκινήσει...

Chris “Skinny legs and all” Zafeiriadis

P.S.1: Για όσους αδυνατούν να εντοπίσουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της ταινίας, διευκρινίζεται ότι το παραπάνω κείμενο αποτελεί προϊόν έντονης συναισθηματικής φόρτισης μετά την πρώτη της προβολή. Σήμερα, σχεδόν πέντε μήνες μετά, η επιρροή της ήταν ακριβώς η ίδια με τότε και τα συναισθήματα παρέμειναν αναλλοίωτα.
Για όσους πάλι διαφωνούν κάθετα με όλα τα παραπάνω, difference makes the world go round my friends...

P.S.2: «Have you ever seen a one-legged man trying to dance his way free? » Με νιώθεις??

Cinenoxoi

“What is this that stands before me?
Figure in black which points at me
Turn around quick, and start to run
Find out I'm the chosen one”

Κάπως έτσι, πολλά χρόνια πριν, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, γεννήθηκε μια νέα μορφή συνείδησης, πιο απόλυτη, πιο σκοτεινή και κυρίως πιο ελεύθερη. Μπορεί τότε να φαινόταν διαφορετική, ήταν όμως ειλικρινής και πήγαζε από την καρδιά και το μυαλό. Γιαυτό και επικράτησε στο πέρασμα του χρόνου και αγαπήθηκε από εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο…

Κάπως έτσι και σήμερα (χωρίς να έχει καμία σημασία ο τόπος και ο χρόνος) ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες της η νέα μορφή των Cinenoxων. Μιας ομάδας ανθρώπων, οι ζωές και οι πράξεις των οποίων έδειξαν ότι είχαν τρομακτικά πολλά κοινά με τον τρόπο σκέψης «εκείνων» των ανθρώπων, «εκείνης» της εποχής... Τι και αν έχουν αλλάξει τόσα πολλά από τότε? Τι και αν το μέσο έκφρασης εξελίχθηκε όπως κανείς δεν περίμενε...? Η ανάγκη της (ελεύθερης) έκφρασης ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε κάτι το απόλυτα αναγκαίο. Όχι τόσο για τον αποδέκτη αυτής, αλλά για τον ίδιο τον «εκφραστή» της.

Για να ξεκινήσει κανείς κάτι χρειάζεται ψυχή. Έτσι τουλάχιστον λένε οι elders. Η πρώτη μορφή των cinenόχων είχε μισή ψυχή. Γι’ αυτό και μπόρεσε να πάει μέχρι ένα σημείο μόνο. Ετούτη την φορά υπάρχουν περισσεύματα ψυχής που παρέα με την χαρά της δημιουργίας και την προσμονή-λαχτάρα του καινούριου, είναι έτοιμα να δώσουν το βάπτισμα του πυρός. Το ξέρουμε από τώρα ότι κάποιοι θα σταθούν δίπλα μας και κάποιοι μακριά μας. "Frankly my dear, I don’t give a damn…". Διότι η τέχνη δεν χωράει σε δωμάτια, δεν είναι γραμμένη σε μητρώα, μήτε και απευθύνεται σε ταμπελοποιημένους ανθρώπους. Η τέχνη είναι για οποιονδήποτε πιστεύει ότι είναι ικανός να αισθάνεται και να σκέφτεται. Για οποιονδήποτε είναι ικανός να την αποδεχτεί (και να την εκφράσει). Η τέχνη είναι διαχρονική, οι άνθρωποι που την παράγουν (και αναπαράγουν) δεν είναι, γίνονται όμως μέσω αυτής αθάνατοι εκφραστές της.

Αυτό το blog σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιείται σαν μέσο εγωιστικής αυτοπροβολής. Περισσότερο αποτελεί μια προσπάθεια να δούμε πέρα από τις εικόνες, να διαβάσουμε μέσα από τις γραμμές. Όσο αυτό είναι εφικτό. Αυτός είναι ο σκοπός μας και αυτό είναι που μας ευχαριστεί. Δεν θέλουμε να φτάσουμε σε κάποια «Ιθάκη» και ούτε θα μπορούσαμε. Μας αρέσει η ιδέα του ταξιδιού όμως. Φυσικά και δεν γνωρίζουμε τα πάντα. Όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο πλανάται οικτρά. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε πολλά να μάθουμε ακόμα. Ούτε τα κείμενα θα είναι πάντα όμορφα. Μάλιστα σπάνια γράφουμε κάτι πραγματικά καλό. Ξέρουμε όμως τους εαυτούς μας και ότι μας αρέσει να μοιραζόμαστε. Διότι είναι πάρα πολύ όμορφό να δίνεις και να παίρνεις, από πομπός να γίνεσαι δέκτης και το αντίστροφο. Και το ταξίδι της αναζήτησης, της εξερεύνησης και της προσμονής πάντα είχε κάτι το ελκυστικό, κάτι το μαγικό. Και εδώ είναι που για εμάς αυτό το ταξίδι ξεκινάει....
Enjoy the silence…

Χρήστος Ζαφειριάδης

P.S.1: Ευχαριστούμε θερμά και μέσα από την καρδιά μας όλους όσους βοήθησαν, (είτε με τον έναν, είτε με τον άλλο τρόπο) στη δημιουργία αυτού του blog. Ξέρετε ποιοι είστε, you rule the fuckin’ universe!!

P.S.2: Εσκεμμένα στο παραπάνω κείμενο δεν αναφέρονται επιρροές, αγάπες, συμπάθειες και αντιπάθειες. Ο καθένας από εμάς μέσα από τις πράξεις του φαίνεται ποιος είναι, στη συγκεκριμένη περίπτωση τα γραπτά είναι αυτά που θα «μιλάνε» για μας. Και ο καθένας μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί, να αμφισβητεί και να κρίνει. Και τότε είναι που γίνονται οι καλύτερες και πιο ουσιαστικές συζητήσεις. Έτσι δεν είναι amigos??

P.S.3: “Film as dream, film as music. No art passes our conscience in the way film does, and goes directly to our feelings, deep down into the dark rooms of our souls.” - Ingmar Bergman

P.S.4: “In case we don’t see you again, good afternoon, good evening and goodnight…” - Truman Burbank

P.S.5: “Ένα κλουβί βγήκε να 'βρει ένα πουλί” - Franz Kafka