Στην Αμερική του 50, στα προάστια του Connecticut, οι Wheelers μοιάζουν να είναι το ιδανικό ζευγάρι. Μοιάζουν και το ξέρουν ότι μοιάζουν. Σχεδόν γιαυτό προσπαθούσαν μια ζωή. Σε μια κοινωνία που πασχίζει να κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους, να τους πείσει θα έλεγε κανείς, ότι έχουνε πετύχει διάνα στους στόχους τους (και τις περισσότερες φορές τα καταφέρνει), οι δύο αυτοί άνθρωποι γίνονται (άθελά τους) η φωνή για την αποκάλυψη της αλήθειας, όχι της Αμερικής, αλλά ολάκερης της ιδιοτελούς και εξιδανικευμένης (μας) πραγματικότητας.Το συγκεκριμένο film του Sam Mendes κινδυνεύει με παρεξήγηση (και τελικά με απόρριψη) λόγω της θρασύτητάς του. Διότι από την αρχή του ακόμα, μέχρι λίγο πριν το τέλος του, ο Mendes χρησιμοποιεί αυτό το νεαρό(!) ζευγάρι για να μιλήσει για πράγματα που όλοι γνωρίζουν αλλά οι περισσότεροι παραμιλάνε συνήθως παρά αναφέρονται ευθέως σε αυτά. Για να μπορέσεις όμως να αποκρυπτογραφήσεις πλήρως τα λεγόμενά του και να εκτιμήσεις αυτή την τεράστια ταινία, δεν θα πρέπει να σταθείς στους ομηρικούς καβγάδες και τις διαπεραστικές φωνές των δύο πρωταγωνιστών. Δυστυχώς θα πρέπει να προχωρήσεις λίγο παραπέρα για να μπορέσεις να αντιληφθείς γιατί η αλήθεια είναι αυτή που πονάει περισσότερο από καθετί.
Σαν αγρίμια στα κελιά τους, οι Wheelers είναι εγκλωβισμένοι στη δική τους παρανοϊκή πραγματικότητα. Δεν παύει όμως για αυτούς να είναι (η) πραγματικότητα. Αγοράσανε την ευτυχία τους και τώρα είναι αναγκασμένοι να υποκρίνονται. Και το κάνουν τόσο καλά που για κάποιους αποτελούν το ιδανικό ζεύγος. Δεν είναι όμως ξεχωριστοί. Παρασύρθηκαν στην ίδια γελοία ψευδαίσθηση με τόσους άλλους, δύο υπέροχα πλάσματα που αυτοτιμωρούνται διότι ξέχασαν να ζήσουν ελεύθερα.
Το Παρίσι είναι αυτό που τόσο λαχταράνε. «The only place worth living», όπως επιθυμητά μαρτυράει η γυναίκα, χωρίς αυτό όμως να είναι όλη η αλήθεια. Διότι, μέσα από τις πολύχρωμες ευκαιρίες, τα λαμπερά του φώτα και τον αποπνέον ερωτισμό του, το Παρίσι δεν είναι τίποτα άλλο από μια ψευδαίσθηση λύσης, μια ρομαντική φαντασίωση. Μια παράλληλη πραγματικότητα στην οποία πρέπει οπωσδήποτε να βρεθούνε. Όχι οπωσδήποτε εκεί, αλλά σίγουρα κάπου μακριά από αυτή που βρίσκονται τώρα.
Η αλήθεια ακούγεται από το στόμα ενός ήλεκτροσοκαρισμένου επιστημονικοφανή νέου, ο οποίος μπορεί να έχει χάσει την μαθηματική του διαύγεια, δεν έχει χάσει όμως και την ικανότητά του να αναγνωρίζει και να εκφράζεται με όλο τον ζήλο και το θράσος που κρύβει μέσα του. Διότι όλοι ξέρουν ποια είναι η αλήθεια, όσο καιρό και αν έζησαν χωρίς αυτήν. Κανείς δεν ξεχνά την αλήθεια, απλά γίνονται καλύτεροι στα ψέματα.
Μέσα σε μια κοινωνία γεμάτη συντηρήσιμες υπάρξεις, τρέχουν να ξεφύγουν από την άδεια, δίχως νόημα ζωή τους. Είναι λίγο φοβισμένοι αλλά δεν το δείχνουν. Είναι και αυτή η φαντασίωση του Παρισιού που τους κάνει να ελπίζουν. Και αυτό τους στερεί την ελευθερία τους και τους κάνει να υποκρίνονται ακόμα περισσότερο. Όσο περισσότερο υποκρίνεσαι όμως, τόσο περισσότερο πιέζεσαι. Και όσο μεγαλύτερη είναι η πίεση τόσο μεγαλύτερη είναι και η εκτόνωση. Και η επανάσταση μοιάζει μονό-δρόμος που λίγοι ακολουθούν. Μέχρι το φινάλε της διαδρομής όπου ελπίδα και φόβος εξανεμίζονται και οι “Wheelers” είναι πλέον ελεύθεροι. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο, (πάντα όμως) ο ένας συναρτήσει του άλλου.
Στα πρόσωπα αυτών των δύο πρώην φερέπλιδων νέων, το μινιμαλιστικό αλλά πανίσχυρο σινεμά του Mendes βρίσκει τους ιδανικούς εκφραστές του, παρουσιάζοντάς μας τα απομεινάρια μιας (και κάθε) αναπτυσσόμενης κοινωνίας υποσχέσεων, προσμονής, αμφισβήτησης και τελικά αποξένωσης. Από τον διαπεραστικό κρότο των λέξεων μέχρι την εκκωφαντική σιωπή του επώδυνου φινάλε, οι Wheelerς έκαναν την επανάστασή τους. Και απέτυχαν. Χειροκροτήστε τους.Chris Zafeiriadis
10 σχόλια:
Θα τω δω μου κίνησε όχι απλώς την περιέργεια αλλά με ιντρίγκαρε μόλις γυρίσω από διακοπές θα είναι στην λίστα.
Είναι κι ότι ο Μέντες έχει να κάνει καιρό καλή ταινιά (γνώμη μου. υποκειμενική)
Εγώ έκλεισα τα σχόλια για προσωπικούς λόγους τράβηξα πολλά βλέπεις το χειμώνα, νετ είναι υπάρχουν και φιδιές. Ηθελα να σε προσκαλέσω αλλά εχεις χοτμειλ
Τεσπα εδώ θα είμαι κι όχι τυπικά, με πραγματικό ενδιαφέρον
Χαιερετώ σε.
Χρήστο καλησπέρα!
Πολύ ουσιώδες η κριτική σου για την ταινία, που πραγματεύεται την μοναξιά και ίσως το λάθος του γάμου, που όταν συμβαίνει σε ανθρώπους ανέτιμους για κάτι τέτοιο, φέρνει τα αποτελέσματα που βλέπουμε.
Δύο άνθρωποι που πρώτα απ όλα έχουν σταματήσει να αγαπούν τους εαυτούς τους και μετά ο ένας τον άλλο. Ένας άντρας που έχει ξεχάσει να ονειρεύεται και μια γυναίκα που κάθε μέρα ζει το όνειρο του Παρισιού και της καλύτερης ζωής. Ή μήπως όχι;. Μήπως ο άντρας ονειρεύεται την επαγγελματική του άνοδο και η γυναίκα έχει παγιωθεί σε ένα όραμα που από την επανάληψη δεν της ανήκει πλέον;. Και τα παιδιά; που είναι αυτά τα παιδιά που έχουν αποκτήσει, και κάπου κάπου τα αναφέρουν, αλλά πολύ πιθανόν εύστοχα απουσιάζουν για να τονιστεί περισσότερο το κενό που υπάρχει στην ζωή τους αλλά και πόσο ασήμαντα είναι τελικά.
Η ταινία αναφέρεται σε μια αγαπημένη μου εποχή, όπου καμιά φορά πίσω από το χαμόγελο της colgate, τα καλοχτενισμένα μαλλιά και τα ατσαλάκωτα ρούχα κρύβονται φόβοι, πάθη, ανασφάλειες και μια χαμένη αγάπη.
Είναι ένα φιλμ που σε κάνει να αναρωτιέσαι εάν,πως,που και γιατί θα μπορούσε να σου συμβεί το ίδιο, εάν δηλαδή θα θυσίαζες τα όνειρά σου, εάν θα έχανες τον "δρόμο της επανάστασής" σου..
Παρόλα αυτά η April κάνει την επανάστασή της, άραγε το συνειδητοποιεί;...
Εξαιρετικοί ο DiCaprio και η Winslet καθώς και ο "τρελάρας" Shannon..
Έξάλλου από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια..
Νομίζω πως τα είπες όλα. Η ταινία μπορεί να μοιάζει πως αναφέρεται σε πολυειπωμένα πράγματα. Αλλά αυτή είναι η εν μέρη αλήθεια. Η διάλυση της οικογένειας, τα καλά κρυμένα μυστικά, ο συμβιβασμός, ακι η εκπόρνευση του ονείρου είναι θέματα που μπορεί να έχουν πολυειπωθεί στο σινεμά (βέβαια ο τρόπος του Mendes είναι μοναδικός). όμως εδώ όλα αναφέρονται συναρτήση ενός ιδανικού. Ενός Παρισιού. Μα τι είναι το Παρίσι εκτός από άλλο ένα ψέμμα. Μια υπεκφυγή για την "εδώ και τώρα" λύση των προβλημάτων. Το Παρίσι είναι εκείνο το "αλλού", το απροσδιόριστο, που συγκεντρώνει πάνω του όλες τις φαντασιώσεις. Και μόνο τις φαντασιώσεις. Δεν υπάρχει πραγματική επαφή. Είναι η μάσκα του τόπου που φοράει ένα πρόβλημα προσποιούμενο την ανυπαρξία του. Και όλο αυτό, σε συνδυασό με την διάβρωση που συναντάμε κυρίως στον Di Caprio κάνει την ταινία μια ξεχωριστή της τρέχουσας χρονιάς! Αλλά και μια σπουδαία στιγμή για τον Mendes. Δεν γύρισε απλά το American Beauty σε σινεφίλ ρούχο, όπως πολύ έσπευσαν να διαλαλήσουν...
Δραματουργικά ο Mendes μπορεί αν πετυχαίνει αυτό που ήθελε, να συγκινήσει, να προβληματίσει, ακόμα και να σοκάρει με ένα φινάλε που δύσκολα θα αφήσει ασυγκίνητους ακόμα και τους πιο σκληρούς. Όμως η αλλοτρίωση των πόθων και των συγκινήσεων που όλοι μας αναζητάμε, το γκρέμισμα του αμερικάνικου ονείρου, κάπου μοιάζει να μην προσαρμόζεται στην τυπική και συντηρητική ζωή του ’50. Ωστόσο, καταφέρνει να αποσπάσει συγκλονιστικές ερμηνείες από το σύνολο των πρωταγωνιστών του, που βλέπουν το κενό μιας σάπιας καθημερινότητας, μπορούν να αντιληφθούν την ματαιότητά του και όμως, δεν αντέχουν να αντισταθούν σε αυτό.
Η σοβαρή πλευρά του AMERICAN BEAUTY (από τις ταινίες που λατρεύω). Εξαιρετική ταινία και ιδιαίτερα (όσο κι εύστοχα) δυεισδητική η κριτική σου.
SPOILER: Το παρακάτω σχόλιο ίσως περιέχει Spoilers για την πλοκή και την εξέλιξη της ταινίας...
Μεταξύ άλλων,
Είμαστε ότι τρωμε. Πράγμα που σημαίνει ότι καταναλώνοντας μεγάλη ποσότητα χρόνου για την λύση ενός προβλήματος, γινόμαστε μέρος αυτού. Η (πιθανή) λύση που θα δώσουμε σε αυτό, σίγουρα θα επηρεάσει και εμάς τους ίδιους. Το αγέννητο παιδί της April ήταν (στα μάτια της) η αιτία παραμονής και μη φυγής τους στη Γαλλία...
Ωστόσο, οι Wheelers της προτελευταίας παραγράφου, δεν βρίσκονται τυχαία σε εισαγωγικά (“ ”). Μπορεί η ταινία του Mendes να μιλάει συγκεκριμένα, στα πρόσωπα των Wheelers όμως αντανακλούνται εκατομμύρια άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με τα 50s και φυσικά ούτε με την Αμερική. Οι “Wheelers” υπάρχουν παντού. Ακόμα και στην Ελλάδα των 00s μπορείς να τους βρεις και μάλιστα δεν χρειάζεται καν να ψάξεις πολύ. Και φυσικά όλοι έχουν στο μυαλό τους ένα “Παρίσι”. Αν με ρωτούσαν, θα μπορούσα να χωρίσω τους “Wheelers” σε δύο κατηγορίες, αυτούς που κοιτάνε το “Παρίσι” από μακριά και για οποιονδήποτε λόγο δεν σκέφτονται καν να το πλησιάσουν (οι συμβιβασμένοι κατά κάποιο τρόπο) και αυτούς που τελικά καταφέρνουν και αγγίζουν την φαντασίωσή τους (οι πιο θαρραλέοι όπως άκουσα πρόσφατα). Αμφότεροι παραμένουν ολομόναχοι.
Αλήθεια, ξέρει κανείς που έχουν φτάσει τα διαζύγια στη χώρα μας?
Τα σχόλια όλων (μας) ουσιαστικά και αναγκαία
Την καλησπέρα μου σε όσους διαβάζουν...
Διάβασα το κείμενο σου και όλα τα σχόλια. Πολύ ωραία και συμφωνώ με τα περισσότερα που λέτε όλοι εδώ.
Η δική μου γνώμη συνοπτικά: Αδικημένη και υποτιμημένη ταινία καταπιάνεται με ένα αρκετά τετριμμένο θέμα που αν δεν το πιάσεις σωστά κινδυνεύεις να φτιάξεις κάτι πολύ βαρετό και αδιάφορο (ή να σαρώσεις τα ταμεία και τα βραβεία). Ο Mendes το πάει καλά κατά τη γνώμη μου και για αυτό δεν καταφέρνει τίποτα από τα 2 αλλά πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα δικαιωθεί
Πες τα Chris Z.
Συμφωνω απολυτα με αυτο που λες για τους ''Wheelers'' που υπάρχουν σ ολες τις χωρες, ακόμα και στην σημερινη Ελλάδα,(θα ελεγα κυριως στη σημερινη Ελλαδα!)Τωρα τι ακριβως αντιπροσωπευει το
''Παρίσι'' για αυτους, ειναι ενα θεμα. Για εμενα ειναι περισσοτερο συνδεδεμενο με τη σημερινη πολιτικη κατασταση και λιγοτερο με την ανοδο στη κοινωνικη
κλιμακα...Οι 'συμβιβασμένοι', που αναφερεις,ειναι αυτοι που ψηφιζουν
ετσι που ψηφιζουν και μας κυβερνανε,κατ επεκταση, ενω οι πιο θαρραλέοι ειναι πολυ λιγοι για να κανουν τη διαφορα στο σκηνικο και ειτε απελπιζονται, ειτε βρισκουν αλλους τροπους να διαμαρτυρηθουν..
Φίλε zamuc, έκανες τα μπάνια σου και άφησες εμάς εδώ να ψηνόμαστε. Ούτε κουβέντα, ε? :)
Dear Elva, Welcome
Χαίρομαι που συμφωνούμε, ξέρεις δεν είναι κάτι που συμβαίνει συχνά στις μέρες μας. Όσο για αυτό που λες, μπορεί να έχει την βάση του και είμαι σίγουρος ότι πολλοί θα συμφωνήσουν μαζί σου. Ωστόσο, με μεγάλη μαεστρία θα αποφύγω να πάρω θέση, μιας και πολιτικά τουλάχιστον, δεν εκφέρουμε γνώμη για προφανείς, ή μη λόγους. Να σου θυμίσω μόνο να ρίξεις μια ματιά στα ποσοστά, όχι των ψήφων, αλλά του συνόλου του πληθυσμού. Αν με καταλαβαίνεις… ;)
Ίσα που πρόλαβα να βρέξω το ποδαράκι μου. Τι να σου κάνει 1 εδβομάδα
Δημοσίευση σχολίου