Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Rise of the Planet of the Apes (2011)

“All hail Caesar... Hail! Hail!”


Χαμογελάω ευχάριστα όταν βλέπω ιστορίες του παρελθόντος να αναπνέουν στο σήμερα. Δείχνει ότι κάποιες ταινίες κατάφεραν να ξεπεράσουν τον σκόπελο του χρόνου, αποδεικνύοντας τόσο την κινηματογραφική τους ποιότητα όσο και την επιρροή τους απέναντι σε κάποιους ανθρώπους. Το franchise του Πλανήτη των Πιθήκων συνάντησε το καλλιτεχνικό ζενίθ του στην πρώτη, μυθική ταινία του ’68. Από εκεί και έπειτα τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους, τα sequels ήρθαν για να θρέψουν τους οπαδούς της σειράς (εδώ κάποιοι θα χρησιμοποιήσουν το ρήμα «εκμεταλλευτούν» - και ποιος να τους κατηγορήσει), ενώ το remake του κ.Burton, πέραν του αυθορμητισμού του, δεν πρέπει να βρήκε πολλούς υποστηρικτές. Άνθρωποι στιγματίστηκαν, ίσως και να επωφελήθηκαν με την πάροδο του χρόνου και κανείς δεν μπορεί να πει ότι σήμερα συμβαίνει κάτι το διαφορετικό. Με την διαφορά ότι η φετινή Εξέγερση, διαθέτει όλα εκείνα που έπρεπε αλλά μέχρι τώρα έλειπαν από τις ταινίες που προηγήθηκαν. Και το ευχάριστο χαμόγελο, μετατρέπεται σε σαρδόνιο…

Τοποθετημένο χρονικά λίγο μετά την εκτόξευση του διαστημοπλοίου που μετέβαινε το πλήρωμα της πρώτης ταινίας, αλλά αρκετά πριν από τα γεγονότα που (το) ακολούθησαν, η ταινία ακολουθεί τον επίμονο βιολόγο Will (James Franco, χμμ) στην προσπάθειά του προς την ανακάλυψη ενός ιού με την δυνατότητα να επαναπροσδιορίζει και να τροποποιεί τις διανοητικές ικανότητες του εγκεφάλου. Ενός ιού που αυξάνει την νοημοσύνη των πιθήκων αλλά παράλληλα αποτελεί αντίδοτο για τον ανθρώπινο Alzheimer. Αυτή είναι και η αιτία που θα χρησιμοποιήσουν οι σεναριογράφοι για να δώσουν την ευκαιρία στον Will να πειραματιστεί έχοντας από την μια έναν πίθηκο και από την άλλη έναν άρρωστο πατέρα ως πειραματόζωα. Όπως όμως συμβαίνει στις περισσότερες ταινίες, ένας ιός είναι πάντοτε απρόβλεπτος ενώ ένας άνθρωπος είναι αρκετά υπερόπτης για να το αντιληφθεί εγκαίρως.

Κάπως έτσι, ένας πίθηκος ονόματι Caesar, ξυπνάει από τον λήθαργο της κατώτερης ύπαρξης (όπως αντιμετωπίζονται όλα τα ζωντανά όντα αυτού του πλανήτη από τον άνθρωπο) και εξεγείρεται, διεκδικώντας την ευκαιρία να ζήσει ως ίσος. Μια ευκαιρία που του δόθηκε από ανθρώπινο χέρι. Έτσι το αναπόφευκτο “Rise” του τίτλου αποτελεί κατ’ εξοχήν ανθρώπινο προϊόν και σκέφτομαι ότι η ταινία θα μπορούσε κάλλιστα να ονομάζεται «Fall of the Planet of the Humans». Μάλιστα, μ’ αυτή την τελευταία παρατήρηση είμαι σίγουρος θα συμφωνήσουν και όσοι έχουν ήδη παρακολουθήσει το αποκαλυπτικό φινάλε. Για όλους τους υπόλοιπους που δεν έχουν φτάσει ακόμα εκεί, η ταινία έχει να προσφέρει τα μέγιστα.

Πίσω στην ιστορία. Στο μεγαλύτερο μέρος της η ταινία κυλάει ήρεμα προσπαθώντας να χτίσει τους χαρακτήρες της, παράλληλα με τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τους (Will με Caesar, Will με τον πατέρα του, Caesar με τους άλλους πίθηκους). Και σε αυτό τον τομέα τα καταφέρνει άψογα, αν αναλογιστεί κανείς ότι διαθέτει διαφορετικές μορφές ζωής που μάλιστα δεν κατέχουν την ομιλία. Έτσι, η μεγαλύτερη απόλαυση του Rise έγκειται στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται. Παράλληλα, αναπτύσσεται και ο Caesar. Από νεογέννητος πίθηκος μέχρι πλήρως αναπτυγμένος ανθρωποχαρακτηριστικός ηγέτης, αυτός ο ήρωας κλέβει την παράσταση (αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και την εξαιρετική δουλεία που έχει γίνει στα ειδικά εφέ). Ένας χαρακτήρας που για κάποιο περίεργο λόγο διαθέτει πολλά από τα χαρακτηριστικά του Charlton Heston στην ταινία του ’68, από το παρατσούκλι «bright-eyes» και τον εγκλεισμό του σε ένα κλουβί-φυλακή, μέχρι το περιλαίμιο που του φόρεσαν, για τους ίδιους ακριβώς λόγους.

Σε αυτό τον υπέροχο πίθηκο μοιάζει να αφιερώνεται το σοφά μελετημένο σενάριο του Rise. Από τις κινήσεις, τους μορφασμούς και τα συναισθήματα που αποπνέουν τα μάτια του Caesar, ο σιωπηλός πρωταγωνιστής σιγά σιγά αποπιθηκοποιείται, εξωτερικεύοντας αέναα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, με πρώτο και καλύτερο την θέληση για ελευθερία. Με αυτό τον τρόπο χτίζεται ένα δραματικό υπόβαθρο το οποίο ξεπερνάει τον sci-fi χαρακτήρα της ταινίας, διαμορφώνοντας έτσι μια πολύανθη ιστορία, ανοιχτή σε αναγνώσεις. Ωστόσο, η ταινία παραμένει ένα blockbuster. Γι' αυτό και δεν ξεχνάει τις mainstream καταβολές της, κρατώντας μια επική σκηνή μάχης για το φινάλε. Μια σκηνή η οποία μετατρέπει τον Caesar σε αδιαφιλονίκητο ηγέτη, όχι μιας ομάδας επιτιθέμενων προς την κατάκτηση του πλανήτη, αλλά μιας ομάδας αφυπνισμένων πιθήκων που απλά επιζητούν να απομακρυνθούν από τον ανθρώπινο παράγοντα, αφήνοντάς το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη στην δικαιοδοσία του.

Πρέπει όμως να πω ότι το Rise λειτουργεί και σαν αυτόνομη παραγωγή, αποδεσμευμένο από στενά όρια που μπορεί να θέτει μια ιστορία 50 και βάλε χρόνων. Μια παραγωγή που εκτός των παχουλών επιταγών και ακριβοπληρωμένων συντελεστών, διαθέτει επιπλέον ένα μεγάλο προτέρημα σε αντίθεση με τα τις περισσότερες υπερπαραγωγές του σύγχρονου Hollywood. Τον σεβασμό. Σεβασμό τόσο προς την ιστορία του Πλανήτη των Πιθήκων, την οποία επ’ ουδενί καπηλεύεται αλλά ανανεώνει, όσο και προς τον υποψήφιο θεατή που θα επιλέξει να του χαρίσει 105 λεπτά από τον χρόνο του για να την παρακολουθήσει. Σπάνιο αυτό.

Chris Zafeiriadis

5 σχόλια:

Snowball είπε...

Η συγκεκριμένη ταινία ήταν για μένα μια ευχάριστη έκπληξη...

Την ξεκίνησα χωρίς ιδιαίτερες προσδοκίες αλλά στο τέλος έκλεισα το dvd player ικανοποιημένος...

Πολύ ωραίος ο Caesar όπως παρουσιάζεται, εξαιρετικός και ο Lithgow στον μικρό του ρόλο...

Ο James Franko ταινία με την ταινία με πείθει ότι είναι περιορισμένων δυνατοτήτων...

Chris Z. είπε...

Νομίζω πως η συγκεκριμένη ταινία ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για τους περισσότερους.
Μιας και αναφέρεσαι στο cast (όντως εξαιρετικός ο Lithgow), να μη ξεχάσουμε και τον Andy Serkis, όπου χωρίς την σκληρή δουλειά του δεν θα υπήρχε ο Caesar που είδαμε.
Ο Franko τουλάχιστον έχει όρεξη…

Καλημέρα...

argiris-cinefil είπε...

Το περίμενα πολύ αυτό το prequel διότι πάντα ήταν ο κρυφός μου πόθος να δω τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξέγερση και την τελική επικράτηση των πιθήκων. Είμαι τεράστιος φαν της πρωτότυπης ταινίας όπου την λατρεύω υπερβολικά. Ωστόσο δεν θα συμμεριστώ τον ενθουσιασμό σου.

Αν και συμφωνώ σε πολλά από το κείμενό σου (π.χ. για τον σεβασμό της για την original ταινία) ωστόσο την θεωρώ ημιαποτυχημένη κι ότι μου φάνηκε αρκετά ελλιπής ως προς την ίδια την ιστορία της στην οποία είναι χτισμένη το franchise. Διότι για μένα o “Πλανήτης των πιθήκων” είναι κάτι που αφορά ολόκληρη την ανθρωπότητα, όμως στο prequel επικεντρώνεται υπερβολικά στην ιστορία ενός μόνο ατόμου (τέτοιο παρόμοιο πρόβλημα είχα και στο “Inception” όπου και πάλι όμως είναι πολύ καλή ταινία). Δηλαδή μου φάνηκε κάπως μονόπλευρη η ανάπτυξη της ιστορίας όπου ποτέ δεν είδα να αναπτύσσονται έντονοι προβληματισμοί, ηθικολογικά ζητήματα-διλλήματα επιστημονικής-φιλοσοφικής-θρησκευτικής φύσεως, κάτι θα έκανε την ταινία πιο ολοκληρωμένη. Μόνο μια ατάκα άκουσα σε όλη την ταινία που να εκφράζει κάποιον προβληματισμό κι αυτή ήταν από τα χείλη της Freida Pinto (όπου παρεμπιπτόντως ήταν απλά μια γλάστρα στο κάδρο της οθόνης) κι αυτή ήταν η εξής (στο περίπου): “Κάποια πράγματα πρέπει να τα αφήνουμε ήσυχα”. Και το χειρότερο όλων είναι ότι εξαιτίας της απουσίας από την πλοκή αυτών που ανέφερα λίγο πιο πάνω, είχε ως αποτέλεσμα όταν φτάνουμε προς το φινάλε και την απόδραση των πιθήκων, να βλέπουμε να αντιδρούνε οι άνθρωποι λες κι όλα αυτά που συμβαίνουν είναι φυσιολογικά, λες και κάνουν μια φυσιολογική καταδίωξη. Δεν είδα κανέναν να λέει-αναρωτιέται τι στο διάβολο γίνεται εδώ!. Υπάρχουν κι άλλα μικρά πραγματάκια που θα ήθελα να πω αλλά θα φλυαρούσα πολύ και βαριέμαι.

Όπως είπα και πριν συμφωνώ σε πολλά μαζί σου, απλά εμένα δεν μου έφταναν μόνο αυτά. Είναι καθαρά θέμα το τι προσδοκά ο καθένας μας :).Το remake του Burton μου άρεσε.

2/5: Έτσι κι έτσι

Chris Z. είπε...

Αγαπητέ Αργυρή,
να που ήρθε ο καιρός να διαφωνήσουμε σε μια ταινία. Με την διαφωνία να ξεκινάει νωρίς νωρίς μιας και δεν θεωρώ το συγκεκριμένο ως prequel, αλλά ως μια ιστορία βασισμένη στην ταινία του ’68. Άλλωστε όπως αναφέρω παραπάνω, θεωρώ το «Rise» του τίτλου τουλάχιστον άστοχο, μιας και δεν νομίζω να υπάρχει οποιαδήποτε εξέγερση των πιθήκων για την κατάληψη του πλανήτη. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το poster το οποίο είναι τουλάχιστον παραπλανητικό.
Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοείς για τους προβληματισμούς και τα διλλήματα, προσωπικά όμως δεν μου έλειψαν από το στόρι μιας και ο λόγος που Rise συμβαίνει έγκειται αποκλειστικά στην προσπάθεια ενός ανθρώπου να σώσει έναν πατέρα που νοσεί. Και τις παράπλευρες απώλειες. Άλλωστε μη ξεχνάς ότι όταν αρχικά το πείραμα τελείωσε, ζητήθηκε όλοι οι πίθηκοι να θανατωθούν. Ως εκ τούτου, νομίζω πως η μονόπλευρη ανάπτυξη, ήταν και μονόδρομος. Για το φινάλε που αναφέρεις έχεις δίκιο αλλά δεν ξέρω κατά πόσο δόθηκε χρόνος στους ανθρώπους να δώσουν μια πιο ανθρώπινη αντίδραση. Μη ξεχνάς ότι έχουν δει τόσα πολλά τα μάτια τους να συμβαίνουν στην πολύπαθη Golden Gate Bridge (από απειλητικούς δεινόσαυρους και επιτιθέμενους εξωγήινους, μέχρι γιγαντιαία κύματα και ολικές καταστροφές) που νομίζω μερικοί πίθηκοι οι οποίοι τρέχουν προς ένα δάσος, μοιάζει με ρουτίνα πια (ελπίζω να με καταλαβαίνεις). Αν και δεν νομίζω να ήταν στις προθέσεις του Wyatt να αναπτύξει (και να παρουσιάσει) τις αντιδράσεις των ανθρώπων στα γεγονότα, αλλά αυτές των πιθήκων.

Ναι, η Freida Pinto ήταν γλάστρα.

Ευχαριστώ για το σχόλιο, προσωπικά δεν βαρέθηκα να το διαβάσω…

argiris-cinefil είπε...

Κάποτε θα διαφωνούσαμε. Αν και δεν μου αρέσει ο όρος “διαφωνία” διότι πιστεύω ότι ο καθένας μας απλά εκφράζει κάποιες σκέψεις που τυχαίνει να μην συμπίπτουν για την συγκεκριμένη ταινία. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο. Όπως είπα και στο προηγούμενο σχόλιο πιστεύω ότι είναι καθαρά το τι προσδοκούσε ο καθένας μας να δει σε αυτή την ταινία. Εσύ από ότι φαίνεται καλύφθηκες σε μεγάλο βαθμό από αυτά που είδες ενώ εγώ όχι καθώς ήθελα να δω άλλα πράγματα. Η ταινία ήταν μια χαρά, με καλά στοιχεία (τα αναλύεις στο κείμενό σου) που δεν βρίσκεις εύκολα σε blockbusters.

Μπορεί να μην υπάρχει εξέγερση των πιθήκων για την κατάληψη του πλανήτη αλλά πιστεύω ότι υπάρχει (αναγκαστικά) εξέγερση εναντίον της σκληρότητας του ανθρώπου. Όσο για το φινάλε της καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις με τον παραλληλισμό σου (δεν ξέρω αν χρησιμοποίησα τον κατάλληλο όρο) αν και υπερβαίνουν τα στενά όρια της ίδιας της ιστορίας της ταινίας καθώς αυτά που λες έχουν συμβεί σε άλλες ταινίες και όχι στο φιλμικό σύμπαν του “Πλανήτη των πιθήκων”.